“نکاتی که برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌های NFT باید در نظر بگیرید”

“این روزها رهبران و نخبگان عرصه‌های مختلف درباره آینده و ارتباط میان دنیای واقعی و مجازی صحبت می‌کنند و در حال حاضر نیز، بخشی از آینده ماست. ارزهای دیجیتال و امکان سرمایه‌گذاری در پروژه‌های NFT به یکی از بلوک‌های سازنده پل بین دنیای واقعی و مجازی تبدیل شده است.

در این مقاله، قصد داریم درباره این مسیر ارتباطی به آینده و دنیای مجازی بیشتر صحبت کنیم و توضیح دهیم که NFT چیست و انواع آن کدام هستند و چگونه می‌توانیم از بین انبوه پروژه‌ها، بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاری را انتخاب کنیم. پس تا پایان مطلب همراه ما باشید.”

“مفهوم NFT چیست؟

NFT یا توکن غیرمثلی (Non-fungible token) نوعی دارایی دیجیتال کمیاب و منحصربه‌فرد است. به‌زبان ساده‌تر، NFT رسیدی دیجیتالی است که مالکیت یک کالا را اثبات می‌کند و نشان می‌دهد که چه زمانی آن کالا را خریده و چقدر برای آن پرداخت کرده‌اید. اصطلاح مثلی‌بودن یا تعویض‌پذیری به چه معناست؟ هر کالا در صورتی مثلی یا تعویض‌پذیر (Fungible) خواهد بود که با کالایی مشابه بتوان آن را جایگزین کرد. بنابراین، پول فیات قابل‌تعویض یا مثلی است؛ چون می‌توانید یک اسکناس ۱‌دلاری را با اسکناس ۱دلاری دیگر تعویض کنید.”

“به‌طور مشابه، ارزهای دیجیتال نیز مثلی و قابل‌تعویض هستند؛ اما NFTها همان‌طور‌که از نامشان پیداست، به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که قابل‌تعویض نیستند. به همین دلیل، نمی‌توان NFT را با کالایی مشابه تعویض کرد؛ چرا که هر NFT مالکیت دارایی منحصربه‌فردی را نشان می‌دهد که معادل قابل‌تعویضی برایش وجود ندارد. بنابراین، توجه کنید که هر NFT سابقه مالکیت دارایی منحصربه‌فرد را نشان می‌دهد و نه خود دارایی.”

“آشنایی با انواع NFT

احتمالاً تا این‌جا دید کلی درباره NFT پیدا کرده‌اید. اکنون با بررسی انواع توکن‌های غیرمثلی و کاربردهای مختلف آن‌ها، می‌توانید به این موضوع با دقت بیشتری نگاه کنید و تصمیم درست‌تری درباره سرمایه‌گذاری در پروژه‌های NFT بگیرید.”

• هنر کلکسیونی

رایج‌ترین‌ نوع NFT، آثار هنری کلکسیونی هستند که نیز به چند دسته مختلف تقسیم می‌شوند:

• تصاویر نمایه یا پروفایل (PFP): احتمالاً پیش‌تر مجموعه NFT میمون‌ها، گربه‌ها، پنگوئن‌ها، کریپتوپانک‌ها و … را مشاهده کرده‌اید. از این NFTها به‌عنوان تصاویر پروفایل شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌شود.
• هنر مولّد: هنری منحصربه‌فرد است که الگوریتم آن را تولید می‌کند؛ اما سبک خاصی مانند آثار هنری سنتی دارد.
• آثار هنری اورجینال: این نوع از NFT بیشترین شباهت را با هنر آنالوگ دارد؛ چون هنرمندان آثار منحصربه‌فردی را ایجاد و آن‌ها را به NFT تبدیل می‌کنند. شاید معروف‌ترین نمونه این دسته‌بندی، آثار هنری «هرروز؛ ۵۰۰۰ روز نخست» (Beeple’s Everydays: The First ۵۰۰۰ Days) باشد.”

“حفظ حق کپی‌رایت عکس برای عکاسان همیشه مشکلی جدی بوده است

با ثبت مالکیت اثر روی بلاک‌چین، NFT نوعی سند مالکیت دیجیتالی برای عکاس ایجاد می کند و با حذف واسطه‌ها، سود بیشتری به هنرمندان تعلق می‌گیرد.”

• “کلکسیون‌های ورزشی

اگر تا به حال کارت‌های پوکمون یا بازیکنان فوتبال را جمع‌آوری کرده‌اید، باید بدانید که NFT‌ها مدلی پیشرفته‌تر از این آیتم‌های کلکسیونی هستند و احتمالاً داشتن آن‌ها برایتان جذاب خواهد بود. یکی از پروژه‌های محبوب با محوریت آثار ورزشی و کلکسیونی، NBA Topshots است که کلیپ‌های ویدئویی از لحظات نمادین بازی‌های NBA را به صورت NFT به فروش می‌رساند.”

• “بازی

آیتم‌های درون بازی نوع دیگری از کلکسیون‌های مبادله‌شدنی هستند. برای مثال، سورر (Sorare) نوعی بازی فوتبال فانتزی است که در آن می‌توانید کارت‌های NFT بازیکنان را خریداری کنید. بسیاری دیگر از بازی‌های مبتنی بر بلاک‌چین و متاورس نیز وجود دارند که در آن‌ها می‌توانید شخصیت‌ها، آیتم‌ها یا حتی قطعه زمین را خریداری کنید.”

• سرمایه‌گذاری در پروژه NFT دارایی‌های واقعی

اگر دارای دارایی واقعی مانند ملک باشید، سند نشان‌دهنده مالکیت شما را نیز خواهید داشت؛ مثلاً تکه کاغذی فیزیکی که ثابت می‌کند شما مالک هستید. با این حال، این نوع اثبات مالکیت و کاغذبازی‌ها در حال حذف شدن هستند. در آینده، خانه‌ها و آپارتمان‌ها می‌توانند به توکن (NFT) تبدیل شوند و این NFTها جای سندسنتی را بگیرند.”

• موسیقی

NFT موسیقی حکم گواهی مالکیت خالق اصلی قطعه اثر موسیقی را دارد. در واقع، هنرمندان فعال در این حوزه می‌توانند توکن NFT موسیقی خود را به هر کسی بفروشند. با این حال، آنان برای همیشه حق خواهند داشت تا هرگونه تغییری را در محتوای آثارشان ایجاد کنند.”

“نکاتی که برای سرمایه‌گذاری در پروژه NFT باید در نظر بگیرید

خرید و فروش و معامله NFTها با سایر ارزهای دیجیتال تفاوت‌هایی دارد؛ زیرا در حال خرید اثر هنری ارزشمندی هستید که در قالب نوعی توکن به شما ارائه می‌شود. بنابراین، علاوه بر نکات زیبایی‌شناسی و هنری، باید موضوعات فنی و دیگری را نیز در نظر بگیرید. در ادامه، شش نکته مهمی را باهم مرور می‌کنیم که پیش از سرمایه‌گذاری در پروژه NFT باید به آن‌ها توجه کنید.”

“سرمایه‌گذاری در پروژه‌‌های NFT‌ که واقعاً دوست دارید

به‌عنوان اصل کلی، همیشه NFT را بخرید که واقعاً دوستش دارید. با خود فکر کنید که اگر ارزش این NFT کاهش پیدا کند، آیا همچنان آن را دوست خواهید داشت یا فقط به امید سود بالقوه‌ آن را می‌خرید؟

گیرافتادن در ایده یک‌شبه ثروتمند‌شدن واقعاً فراگیر شده است

پیشنهاد می‌کنیم به‌هیچ‌عنوان با این تفکر وارد حوزه NFT نشوید. نظرسنجی‌ای نشان می‌دهد که ۸۲ درصد از خریداران NFT با انگیزه سرمایه‌گذاری و کسب سود فراوان وارد این حوزه شده‌اند. نکته جالب‌ در این نظرسنجی آن است که زنان شرکت‌کننده در مقایسه با مردان، توجه بیشتری به جنبه هنری NFTها نشان دادند و سود بالقوه اولویت بعدی آن‌ها برای انتخاب NFT بود.”

“کارایی NFT را در نظر بگیرید

اگر درباره ارزش هنری NFT شک دارید، کاربرد آن را در نظر بگیرید. از خود بپرسید که این پروژه NFT چه کاربردی می‌تواند داشته باشد. برای مثال، این روزها از بودجه فیلم‌های سینمایی تا راه‌اندازی پلتفرم‌های آموزشی از NFT استفاده می‌شود. این فناوری جدید می‌تواند برای گیمرها نیز بسیار پرکاربرد باشد.

NFT می‌تواند برای دسترسی به جامعه، رویدادهای مختلف، دارایی‌های بازی‌های ویدئویی و… به‌کار برده شود؛ بنابراین، کارایی NFTها معیاری مهم در انتخاب و خرید آن‌ها به‌شمار می‌رود.”

“سرمایه‌گذاری در پروژه‌های NFT کمیاب

NFTها اغلب به صورت مجموعه ارائه می‌شوند. برای مثال، گروه بورد ایپ (Bored Ape Yacht Club) یا مکاورس (MekaVerse) یا گروه‌های صلح (PEACEFUL GROUPIES) را در نظر بگیرید. این مجموعه‌های NFT از آثار هنری در قالب NFT تشکیل شده‌اند که هر یک ویژگی‌های متفاوتی دارند. سرمایه‌گذاری در این پروژه‌های کمیاب، معمولاً به دلیل ارزش هنری و کارایی بیشتر آن‌ها برای شناخت جامعه، مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد.”

“برخی مواقع ویژگی‌های بیشتر برابر با ارزش بیشتر NFT است؛ اما گاهی نیز این‌طور نیست و آواتارهای ساده‌تر مانند NFT اولیه میمون کسل یا بورد ایپ ارزشمندتر هستند.

بنابراین، اگر می‌خواهید تعیین کنید که آیا NFT ارزش خرید دارد یا خیر، ابتدا باید کمیاب‌بودن ویژگی‌های آن را بررسی کنید و به‌دنبال NFT با کمترین شباهت با دیگر اعضای مجموعه بگردید. این درصدها را می‌توانید در بخش ویژگی‌ها (Properties) در صفحه NFT مورد نظر مشاهده کنید.”

“علاوه‌براین، بررسی خصوصیات NFT راهی عالی برای تأیید قانونی‌بودن آن است. بسیاری از حساب‌های کلاه‌برداری کپی‌هایی از NFT‌های محبوب را آپلود می‌کنند؛ اما نمی‌توانند بخش ویژگی‌ها (Properties) را کپی کنند. بنابراین، به‌عنوان تدبیری امنیتی، باید این بخش را زیر‌نظر داشته باشید.”

“بررسی اعتبار فروشنده NFT

مانند توییتر یا اینستاگرام، فروشندگان رسمی NFT نیز در بازارهایی مانند اوپن سی (OpenSea) یک نشان (تیک) تأیید آبی در کنار نام کاربری‌شان دارند تا ثابت کنند که می‌توان به آن‌ها اعتماد کرد و حساب‌شان جعلی نیست. بنابراین، اگر به‌دنبال خرید از فروشنده‌ای معروف مانند ورد آو وومن (World of Women) یا کول کتس (Cool Cats NFT) هستید، مطمئن شوید که حساب کاربری آن‌ها تأیید شده باشد.”

“با‌این‌حال، نشان تأیید همواره دلیل بی‌چون‌و‌چرایی برای مشروعیت فروشنده نیست؛ زیرا بسیاری از فروشندگان معتبر NFT در پلتفرم‌های خاصی فعالیت می‌کنند؛ اما نشان تأیید ندارند؛ درست مانند اینفلوئنسرهایی که هنوز در رسانه‌های اجتماعی نشان آبی نگرفته‌اند. بنابراین، اگر می‌خواهید از حسابی تأیید‌نشده خرید کنید، حتما بخش ویژگی‌ها (Properties) توکن را به‌عنوان معیاری پشتیبان بررسی کنید.

همچنین، حساب‌های رسانه‌های اجتماعی فروشنده را می‌توانید بررسی کنید تا ببینید آیا دنبال‌کنندگان واقعی دارد که بتواند مشروعیت آن را تأیید کند یا خیر.”

“ملاحظه کنید کارمزد بازار NFT

هنگامی‌که ارز دیجیتالی را مبادله می‌کنید یا NFT را می‌خرید، از شما کارمزدی دریافت می‌شود. به‌عنوان مثال، اوپن سی (Open Sea) ۲.۵درصد کارمزد تراکنش را از فروشندگان دریافت می‌کند؛ اما خریداران NFT به پرداخت هزینه تراکنش نیازی ندارند. این موضوع برای اکثر بازارهای NFT نیز صادق است.

اما برخی از پلتفرم‌ها از هر دو طرف تراکنش کارمزد دریافت می‌کنند؛ مثلاً رریبل (Rarible) به‌ازای هر تراکنش ۲.۵درصد کارمزد را از خریدار نیز دریافت می‌کند. بنابراین، قبل از خرید مطمئن شوید که از هزینه‌های موجود در پلتفرم انتخابی خود مطلع هستید.”

“نقدینگی و حجم بازار NFT

NFTها نقدینگی مشخصی ندارند؛ بنابراین، نمی‌توانید در هر زمانی NFT را مانند ارزهای دیجیتال به‌آسانی به پول تبدیل کنید. این مسئله ممکن است برای کسانی مشکل‌ساز باشد که با هدف کسب سود در NFT سرمایه‌گذاری می‌کنند.

علاوه‌بر این، توجه به حجم بازار صنعت NFT نیز بسیار مهم است. در زمان نگارش این متن، حجم بازار NFT تقریباً ۴۰ میلیارد دلار است و افزایش یا کاهش این تعداد به نوع NFTهای معامله‌شده بستگی دارد.”

“بازار NFT و چالش‌های آینده

همان‌طور‌که می‌دانید، بازار NFT هنوز نوپاست. همین چند سال پیش، به‌ندرت کسی درباره NFT‌ها صحبت می‌کرد و از فروش آثار هنری دیجیتالی خبری نبود. با آنکه این حوزه امروزه در کانون توجه بسیاری از افراد قرار گرفته است، این احتمال وجود دارد که محبوبیت و علاقه کاربران به توکن‌های غیرمثلی مانند بسیاری از محصولات یک‌شبه فروکش کند.

بنابراین، اگر می‌خواهید NFT را به‌عنوان سرمایه‌گذاری بلندمدت بخرید، حتماً به این نکات توجه کنید. بازار NFT در آینده ممکن است با چالش‌هایی مواجه شود که تاثیری بر مقدار سود شما دارد.”

“راهنمای موفقیت در سرمایه‌گذاری پروژه NFT

برای انتخاب و سرمایه‌گذاری در پروژه‌های NFT، به نکات زیر توجه کنید:

• کیفیت طراحی
• تیم توسعه‌دهنده
• تعداد دنبال‌کننده
• کامیونیتی یا جامعه علاقه‌مندان
• حجم معاملات فراوان
• کمیابی NFT
• قیمت فعلی NFT
• پلتفرم‌های پشتیبانی‌کننده
• نقشه راه پروژه

همچنین، توجه به تاریخ‌های مهم مانند ایردراپ‌ها، رویدادها، پاداش‌ها و همکاری‌ها نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. به این تاریخ‌ها دقت کنید تا بهترین تصمیم را برای سرمایه‌گذاری در پروژه NFT بگیرید.”

“جمع‌بندی

NFTها در سال‌های اخیر محبوبیت بسیاری در بین کاربران به دست آورده‌اند و همچنان رشد خود را ادامه می‌دهند. با این‌حال، نمی‌توان به پایان رشد ارزش و محبوبیت NFT‌ها پی برد.

با وجود تمام اتفاقات مثبت در این حوزه، باید به این نکته توجه داشت که تعداد زیادی از کلاهبرداران در این صنعت فعالیت می‌کنند و هدفشان کسب درآمد از ناآگاهی کاربران است. بنابراین، در هنگام سرمایه‌گذاری در پروژه NFT باید دقت بیشتری به‌خرج داده و نکاتی که پیش‌تر به آن‌ها اشاره کردیم، را در نظر بگیرید.”

“سوالات متداول

مفهوم NFT چیست؟

NFT یا توکن غیرمثلی (Non-fungible token) نوعی دارایی دیجیتال منحصربه‌فرد است. برخلاف بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال که مثلی هستند و واحدهای تعویض‌پذیر دارند، هر NFT ویژگی‌های خاصی دارد که آن را از واحدهای دیگر متمایز می‌کند.

برای سرمایه‌گذاری در پروژه NFT به چه نکاتی باید توجه کرد؟

برای سرمایه‌گذاری در پروژه NFT باید به نکات مهمی توجه کنید که عبارت‌اند از: آشنایی با بخش‌های مختلف پروژه، پیشینه سازندگان، چشم‌انداز ترسیم‌شده، نقشه راه، جامعه علاقه‌مندان پروژه، سازوکار توزیع توکن، سیاست حفظ حریم خصوصی و… .”

“مشخصات NFT مناسب برای سرمایه‌گذاری چیست؟

مهم‌ترین مشخصه‌های NFT برای سرمایه‌گذاری، شامل کاربرد، کمیابی و میزان استقبال کاربران و جامعه از توکن‌های غیرمثلی است. همانند هر اثر هنری دیگری، ارزش NFT‌ها از کمیاب بودن آن‌ها ناشی می‌شود.”