عناوینی که در این مقاله می خوانید
وب ۵ پلتفرم وبی است که به توسعه‌دهندگان امکان ساخت نرم‌افزارهای غیرمتمرکز با استفاده از نودهای غیرمتمرکز و گواهی‌های قابل تأیید را می‌دهد. هدف اصلی نسل پنجم وب، انتقال مالکیت و کنترل داده‌ها به کاربران است. اگرچه وب ۵ در حال توسعه است، اما برخی نشانه‌ها برای درک این مفهوم در حال حاضر وجود دارند. امروزه، باور عمومی این است که وب ۵ یک ترکیب از وب ۲ و وب ۳ است و تمرکز بر ایجاد چیزی هوشمند و مرتبط با احساسات است. به این ترتیب، وب ۵ قادر است به طور مستقیم با کاربران خود ارتباط برقرار کند.
بعد از شکل‌گیری نهایی وب ۵، این پلتفرم قادر خواهد بود تعامل حسی بین کامپیوتر و انسان را ایجاد کند. در حالت فعلی، اینترنت در زمینه‌های مربوط به احساسات وضعیتی کاملاً بی‌طرف دارد؛ زیرا قادری نیست تا احساسات کاربران را درک کند. در اینترنت فعلی، داده‌های کاربران در اختیار طرف‌های متفرقه قرار می‌گیرد، در حالی که نسل پنجم وب قصد دارد در این زمینه‌ها نیز انقلابی ایجاد کند.
ماهیت نسل پنجم وب
برای بهتر درک کردن وب ۵، میتوانیم یک مثال ملموس را در نظر بگیریم. فرض کنید یک وبسایت وجود دارد که قادر است تصویری از احساسات یک شخص را طراحی کند. تصور کنید کاربری از طریق یک هدفون با محتوای این وبسایت تعامل دارد. این هدفون، با تشخیص تغییرات قابل تشخیص در چهره کاربر، قادر است احساسات کاربر را به کامپیوتر منتقل کند. نرم‌افزارهای دستیار مجازی نیز می‌توانند نیازهای کاربر را با مطالعه رفتارش تشخیص دهند. حال میتوانیم وب ۵ را به عنوان یک دستیار مجازی در نظر بگیریم که در ابعاد بسیار گسترده‌تری طراحی و ساخته شده است. وب ۵، علاوه بر استفاده از احساسات کاربر به عنوان منبع تحلیل خود، قادر است اطلاعات مختلف را در سطوح بسیار پیچیده‌تری تفسیر کند. به این ترتیب، وب ۵ به زندگی روزمره کاربران در یک همزیستی کامل پیوسته و با همه فعالیت‌های آنها ارتباط ارگانیکی برقرار می‌کند.
توسعه هوش مصنوعی به کامپیوترها امکان مشابه سازی برخی از قابلیت‌های انسانی را می‌دهد. با استفاده از این فناوری، کامپیوترها قادر به استدلال و تفکر هستند و می‌توانند به ورودی‌های کاربران پاسخ دهند. وب ۵ به طور خاص بر روی تجربه فرد (نسبت به وب ۳) تمرکز دارد. وب ۵ به ازای هر کاربر، تجربه‌ای کاملاً منحصر به فرد و متفاوت ایجاد می‌کند؛ زیرا علاوه بر درک احساسات افراد، به آنها پاسخ مناسبی ارائه می‌دهد. بنابراین، تجربه وب ۵ برای هر کاربر بسیار منحصر به فرد و متمایز از دیگران است.
به دلایل زیر، اهمیت وب ۵ برجسته است:
کنترل هویت و مالکیت داده‌ها: یکی از ویژگی‌های حیاتی وب ۵، امکان کنترل کاربران بر هویت خود و مالکیت داده‌هایشان است. این به کاربران اجازه می‌دهد تا به صورت مستقل بر روی داده‌های خود نظارت داشته باشند و از حریم خصوصی خود محافظت کنند.
تجربه کاربری بهتر: وب ۵ با تمرکز بر درک احساسات کاربران، توانایی ارائه پاسخ‌های شخصی و متناسب با نیازهای آنها را دارد. این باعث می‌شود که هر کاربر تجربه‌ای منحصر به فرد از وب ۵ داشته باشد و به صورت بهتری با آن هماهنگ شود.
با این حال، با توجه به مراحل توسعه وب ۵، نمی‌توان به طور قطعی درباره ویژگی‌های نهایی آن صحبت کرد. امیدواریم که با پیشرفت این فناوری، امکانات گسترده‌تری در اختیار کاربران قرار بگیرد.
مالکیت داده‌ها نیز یکی از ویژگی‌های مهم وب ۵ است. در این مفهوم، کاربران می‌توانند به صورت کامل مالک داده‌های خود باشند و کنترل کامل بر آنها داشته باشند. به عبارت دیگر، داده‌های شخصی کاربران متعلق به خود آن‌هاست و به هیچ شخص یا سازمان دیگری وابسته نیست. این به کاربران امکان می‌دهد تا به آزادی بیشتری در انتشار، به اشتراک‌گذاری، و استفاده از داده‌های خود برخوردار باشند. این ویژگی، حریم خصوصی کاربران را تقویت می‌کند و از استفاده سوء از داده‌های شخصی جلوگیری می‌کند.
یکی از ویژگی‌های دیگر وب ۵، مالکیت کاربران بر داده‌های خود است. به عنوان مثال، فرض کنید یک فرد علاقه‌مند به موسیقی است و نمی‌خواهد فروشندگان موسیقی به داده‌های شخصی‌اش دسترسی داشته باشند. در این صورت، او مجبور است هر آهنگ را در نرم‌افزارهای موسیقی جداگانه جستجو کند و لیست پخش جدیدی بسازد.
در حال حاضر، هر نرم‌افزار پخش موسیقی وابسته به فروشنده خود است. اما با وب ۵، کاربران امکان دسترسی به داده‌های خود را از هر نرم‌افزاری که استفاده می‌کنند، به آن نرم‌افزار می‌دهند. با این تغییر، تجربه شخصی کاربر به طور خودکار به هر پلتفرمی که استفاده می‌شود، منتقل می‌شود. به این ترتیب، کاربر قادر است از هر نرم‌افزار موسیقی دلخواهی استفاده کند و به داده‌های شخصی‌اش دسترسی داشته باشد بدون اینکه برای هر پلتفرم جدید لیست پخش و داده‌های خود را مجدداً بسازد.
نسل پنجم وب در حال توسعه توسط TBD است (به دلیل حمایت جک دورسی از بیت کوین به عنوان شبکه غیرمتمرکز و امن‌ترین شبکه جهان). این نسل وب کاملاً بر اساس شبکه بیت کوین استوار خواهد بود. با تکیه بر بلاکچین بیت کوین، وب ۵ نیازی به پروتکل‌ها و شبکه‌های متمرکز متنوع بلاکچینی که در نسل سوم وب استفاده می‌شوند ندارد. هنوز TBD برای وب ۵ نقشه‌ی راهی رسمی ارائه نکرده است، اما از گزارش‌های موجود می‌توان پیش‌بینی از تحولات آینده آن را استخراج کرد. هدف اصلی نسل پنجم وب ایجاد یک سری نرم‌افزارها و پروتکل‌های غیرمتمرکز است که به کاربران اجازه می‌دهد تا فیلتر کردن ارتباطات اجتماعی، نرم‌افزارهای مالی و تعاملات خود را از طریق نرم‌افزارهای وب ۵ داشته باشند.
نرم‌افزارهای وب ۵ علاوه بر ذخیره‌سازی داده‌های کاربران در خود، امکان دسترسی دائمی به این داده‌ها را نیز فراهم می‌کنند.
TBD در حال کار بر روی ویژگی‌های زیر برای دستیابی به این هدف است:
- خدمات احراز هویت خودکار: این ویژگی به کاربران امکان می‌دهد به صورت خودکار هویت خود را تأیید کنند بدون نیاز به وابستگی به سازمان‌ها یا مراکز مرکزی.
- احراز هویت غیرمتمرکز: سیستمی که به کاربران اجازه می‌دهد هویت خود را مستقل از سازمان‌ها و سرویس‌های مرکزی تأیید کنند.
- گره وب غیرمتمرکز: ساختار شبکه‌ای که توسط کاربران و گره‌های متعدد برای اجرای وب ۵ استفاده می‌شود و به جای اتکا بر سرورها و سازمان‌ها، بر اساس همکاری کاربران است.
- کیت توسعه نرم‌افزار (SDK) احراز هویت خودکار: ابزارها و منابعی که توسعه‌دهندگان می‌توانند برای ایجاد نرم‌افزارهایی که از قابلیت احراز هویت خودکار در وب ۵ بهره‌برداری می‌کند، استفاده کنند.
همچنین،مشابهت‌هایی بین وب ۳ و وب ۵ وجود دارد. هر دو نسل از تکنولوژی‌های پیشرفته و قابلیت‌های جدید استفاده می‌کنند. همچنین، هر دو نسل به کاربران امکان ارتباط و تعامل با یکدیگر را می‌دهند. با این حال، وب ۵ به دلیل استفاده از بلاکچین بیت کوین و امکانات غیرمتمرکز بیشتر، قدرتمندتر و امن‌تر است.
وب ۳ و نسل پنجم وب هر دو بر پایه بلاکچین ساخته شده‌اند.
هر دو نسل این امکان را به افراد می‌دهند تا بدون نیاز به واسطه، با یکدیگر تعامل کنند.
هم وب ۳ و هم نسل پنجم وب با استفاده از هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی، جستجوها و پیشنهادها را با نیازهای کاربران هماهنگ می‌کنند.
اما تفاوت‌هایی بین وب ۳ و وب ۵ وجود دارد. در نسل پنجم وب، کامپیوترها قادر به واکنش به احساسات کاربران از طریق دریافت سیگنال‌های مغزی آنها هستند، اما در وب ۳ این امکان وجود ندارد.
همچنین، نسل پنجم وب به طور کامل غیرمتمرکز است و دولت‌ها و واسطه‌ها نمی‌توانند داده‌های کاربران را ذخیره و کنترل کنند.
همچنین، نسل پنجم وب تنها پلتفرمی است که به کاربران امکان می‌دهد به صورت یکپارچه و با استفاده از کیف پول دیجیتال، از یک نرم‌افزار به نرم‌افزار دیگر منتقل شوند.
آینده نسل پنجم وب مبهم است
زیرا جزئیاتی درباره نقشه راه آن منتشر نشده است. اما نسل پنجم وب در حال توسعه راهکارهایی کاملاً غیرمتمرکز است که ارتباطات اجتماعی و تعاملات مالی را فراهم می‌کنند. یکی از نگرانی‌های اصلی این نسل وب، حفاظت از داده‌ها و هویت کاربران است. در حال حاضر، TBD بر روی چهار جزء اصلی نسل پنجم وب کار می‌کند. این چهار جزء شامل احراز هویت غیرمتمرکز، نود وب غیرمتمرکز، خدمات احراز هویت خودگردان و SDK احراز هویت خودگردان هستند.
نظرات کاربران