عناوینی که در این مقاله می خوانید
توکنهای غیرمتمرکز (NFT) یکی از محرکهای مهم اکوسیستم غیرمتمرکز اتریوم هستند و امروزه شاهد عرضه هزاران مجموعه و بازی متنوع در این شبکه بلاکچینی هستیم. این ویژگی جذابی است که بیت کوین برای مدت زمان طولانی بهرهمند نبود. اما حالا با عرضه پروتکل جدیدی به نام اردینالز، همه چیز تغییر کرده است. آخرین بهروزرسانی این متن در تاریخ ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۲ ساعت ۱۰:۰۰ بوده و زمان مطالعه آن ۸ دقیقه است.”
“پروتکل مذکور با افزودن NFT به بیت کوین، قرار است نظر ما را برای همیشه درباره این ارز دیجیتال و کاربردهایش تغییر دهد. در این مقاله، قصد داریم پروتکل اردینالز، نحوه فعالیت، اهداف و مزیتهای آن را در شبکه بیت کوین بررسی کنیم و پیشنهاد میکنیم تا پایان این مطلب خواندنی با ما همراه باشید.”
“پروتکل اردینالز (Ordinals) چیست؟
از زمان عرضه بیت کوین، یکی از کاربردهای اصلی ارزهای دیجیتال در تراکنشهای مالی غیرمتمرکز و غیرقابلردیابی بودن بوده است. با این حال، در چند سال گذشته فناوری بلاکچین به طور مداوم توسعه پیدا کرده و بخشهای جدیدی مانند NFTها را شاهد هستیم. در این میان، پروتکل اردینالز (Ordinals) به عنوان یک پروتکل جدید در حال توسعه است که با افزودن NFT به شبکه بیت کوین، قرار است کاربردهای این ارز دیجیتال را تغییر دهد.”
“لازم به ذکر است که حتی در دوران اوج محبوبیت خود، توکنهای NFT نتوانستند به بیت کوین وارد شوند؛ زیرا شبکه این ارز دیجیتال از قراردادهای هوشمند پشتیبانی نمیکرد. به همین دلیل، برای افزودن پشتیبانی از NFTها در بیت کوین، پروتکل اردینالز به توسعه رسید.”
“مسیر توسعه این پروتکل از سال ۲۰۲۱ آغاز شد؛ یعنی زمانیکه توکنهای NFT مبتنیبر استاندارد ERC-721 توجهات بسیاری را به خود جلب کردند. در آن زمان، کیسی رودرمور (Casey Rodarmor)، برنامهنویس فعال در حوزه بلاک چین، راهحل پروتکل Ordinals را برای شبکه بیت کوین توسعه داد. در نهایت، این پروتکل در تاریخ ۱۲ ژانویه ۲۰۲۳ (۱ بهمن ۱۴۰۱) راهاندازی شد و بلاک جنسیس این پروتکل نیز در تاریخ ۱۴ دسامبر ۲۰۲۲ (۲۳ آذر ۱۴۰۱) با تصویری پیکسلی از یک جمجمه ثبت شد.”
“با راهاندازی پروتکل اردینالز، در مدت کوتاهی هزاران NFT در شبکه بیت کوین عرضه شدند و استقبال از این امکان تا به امروز ادامه داشته است. پروتکل اردینالز در بیت کوین، کاربردهای متنوعی را پیدا کرده است.”
اوردینالز چگونه کار میکند؟
با توجه به عدم پشتیبانی از قراردادهای هوشمند در بیت کوین، پروتکل اردینالز از روش جدیدی برای ساخت و عرضه NFTها استفاده میکند. این پروتکل به هر ساتوشی یک شماره و هویت منحصر به فرد میدهد که باعث میشود NFTها، علاوه بر اینکه امکان ثبت اطلاعات در آنها را دارند، ردیابی و انتقال پذیر هم هستند.”
“ساتوشی کوچکترین واحد بیت کوین است که در بلاکچین ثبت میشود و هر بیت کوین برابر با ۱۰۰ میلیون ساتوشی است. در پروتکل اردینالز، به ثبت داده در ساتوشیها، “اینسکریپشن” (Inscription) گفته میشود که در واقع همان NFTها هستند.
کلمه “Inscribe” بهمعنای «حکاکی» و “Inscription” بهمعنی «کتیبه» است. در پروتکل اردینالز نیز، “اینسکریپشن” همین مفهوم را دارد و در این فرایند، اطلاعات در ساتوشیها حک و کتیبههای دیجیتالی ایجاد میشوند.”
“اینسکریپشنها براساس نظریه اردینال (Ordinal Theory) کار میکنند. نظریه اردینال، یک طرح شمارهگذاری برای ساتوشیهاست که امکان ردیابی، انتقال و معامله آنها را فراهم میکند. در بلاک چین بیت کوین، ساتوشیها به ترتیب استخراج، شمارهگذاری میشوند.
لازم به ذکر است که نظریه اردینال یک مفهوم و روش نظری است و شمارهگذاریها بهعنوان ویژگیای مهم در زنجیره اصلی بیت کوین پیادهسازی نشدهاند. در نتیجه، نظریه اردینال به راحتی قابل استفاده است و نیازی به توکن و شبکه جداگانه و اعمال تغییر در بلاک چین بیت کوین ندارد.”
“پس از شمارهگذاری، در فرایند اینسکریپشن میتوان محتوای دلخواه را در ساتوشیها ثبت کرد که به ایجاد توکنهای NFT بیت کوین منجر میشود. اینسکریپشنها تغییرناپذیر، ردیابیشدنی، انتقالدادنی و ذخیرهشدنی هستند و همچنین، مانند NFT، خرید و فروش آنها امکانپذیر است.
اینسکریپشنها از فناوری بیت کوین استفاده میکنند و ایمن و غیرمتمرکز هستند. در کل، پروتکل اردینالز سعی کرده است تا بدون تغییر در نحوه فعالیت بیت کوین، NFTها را در اختیار کاربران قرار دهد.”
پروتکل اردینالز مسیر خود را از سال ۲۰۲۲ آغاز کرده است، اما برخی از توسعهدهندگان بیت کوین از مدتها قبل، موضوع شمارهگذاری ساتوشی را در کانون توجه قرار داده بودند.
بهعنوان مثال، در تاریخ ۲۱ آگوست ۲۰۱۲ (۳۱ مرداد ۱۳۹۱)، چارلی لی (Charlie Lee) یک پیشنهاد در انجمن Bitcoin Talk مطرح کرد که نحوه اضافهکردن الگوریتم اجماع اثبات سهام (PoS) به بلاک چین بیت کوین را توضیح میداد. در آن پیشنهاد، چارلی لی از الگوریتم اردینال استفاده کرده بود.”
“در تاریخ ۸ اکتبر ۲۰۱۲ (۱۷ مهر ۱۳۹۱)، شخص دیگری با نام مستعار jl۲۰۱۲، پیشنهادی برای شمارهگذاری هر ساتوشی در انجمن Bitcoin Talk مطرح کرد که از بسیاری جهات ویژگیهای مهم نظریه اردینال را در خود داشت. درباره این طرح، بحث بسیاری شد؛ اما درنهایت، اجرایی نشد.
رویهمرفته، نظریه اردینال موضوع جدیدی در فضای بیت کوین نیست و از سالها پیش و حتی در زمان ابتدای فعالیت بیت کوین، برخی شمارهگذاری و امکان ردیابیکردن ساتوشیها را مطرح کرده بودند؛ اما هیچکدام از آنها اجرایی نشدند. بااینحال، این موضوع در سال ۲۰۲۲ تغییر یافت و درنهایت، کیسی رودرمور این نظریه را اجرایی کرد.”
“کیسی رودرمور، توسعه و کار بر نظریه اردینالز را ادامه داد و در تاریخ ۲۱ ژانویه ۲۰۲۳، اعلام کرد که اینسکریپشنها در زنجیره اصلی بیت کوین آماده استفاده هستند. وی این پروژه را بهصورت منبعباز منتشر و همچنین، کیف پول دیجیتالی به نام ord را معرفی کرد که ارسال و دریافت اینسکریپشنها را امکانپذیر میکند.
روند توسعه این پروتکل همچنان ادامه دارد و پیشبینی میشود که بهمرورزمان نحوه فعالیت اردینالز بهبود پیدا کند.”
“پروتکل اردینالز به روشی ساده و کمهزینه، ساخت و عرضه توکنهای NFT را در شبکه بیت کوین امکانپذیر کرده است. توکنهای NFT با آثار هنری شناخته شدهاند؛ اما کاربردهای این توکنها بسیار گستردهاند و در حال حاضر در بسیاری از بخشها مانند بازیهای بلاک چینی کاربرد پیدا کردهاند. به همین دلیل، پروتکل اردینالز به عنوان یکی از مهمترین پروتکلهای بیت کوین شناخته میشود.”
استفاده از اینسکریپشنها میتواند به گسترش کاربرد بیت کوین منجر شود و این به افزایش استفاده از این ارز دیجیتال خواهد انجامید. پروتکل اردینالز در حال حاضر در ابتدای مسیر خود است، اما این قابلیت را دارد که تغییرات و پیشرفتهای بزرگی در شبکه بیت کوین را به وجود بیاورد.
بیت کوین به عنوان محبوبترین ارز دیجیتال بازار، با استفاده از پروتکل اردینالز میتواند کاربردهای خود را گسترش دهد که میتواند برای میلیونها دارنده آن خبر خوشی باشد. باید توجه داشت که اینسکریپشنها تفاوتهای مهمی با NFT دارند و هنگام بررسی اهمیت پروتکل اردینالز در بلاک چین بیت کوین، باید به این تفاوتها نیز توجه شود.”
“تفاوت اردینالز با سایر توکنهای NFT در این است که توکنهای NFT اغلب به ذخیرهسازی برونزنجیرهای داده نیاز دارند و این دادهها معمولاً در پروتکل غیرمتمرکز IPFS (سیستم فایل بینسیارهای) ذخیره میشوند. اما در اردینالز، این دادهها درون زنجیره ذخیره میشوند و این پروتکل ثبت دادهها را بهطورمستقیم در زنجیره بیت کوین انجام میدهد. همچنین، برخلاف توکنهای NFT، اینسکریپشنهای اردینالز نیازمند استفاده از قراردادهای هوشمند نیستند.”
“تفاوت مهم دیگر اردینالز با توکنهای معمول NFT، ارزش ذاتی ساتوشیهای موجود در شبکه است. در ساخت NFT، یک توکن جدید ایجاد شده و سپس دادهها در آن ثبت میشود، اما در اردینالز، این فرایند در ساتوشیهای موجود در شبکه انجام میشود. این ساتوشیها بهواسطه فعالیت استخراج در زمانهای مختلفی بهدست آمدهاند و برخی از آنها نادر و ارزشمندند.
برای بهتر درک اهمیت این موضوع، میتوان دو ساتوشی را مثال زد. فرض کنید ساتوشی اول توسط ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) استخراج شده و ساتوشی دوم توسط یک ماینر ناشناس در سال ۲۰۲۳ ایجاد شده است.”
“در گذشته، این دو ساتوشی ارزشی برابر داشتند، اما با نظریه اردینال، مواردی مانند زمان استخراج و سختی استخراج هر ساتوشی مشخص و شمارهگذاری میشود. با این شمارهگذاری، ساتوشیهای بیت کوین منحصربهفرد میشوند و ارزش ذاتی پیدا میکنند.
بنابراین، ساتوشیای که خالق بیت کوین استخراج کرده است، ارزش بسیار بیشتری از ساتوشیهای امروزی دارد و میتوان آن ساتوشی را بهطورمستقل و با قیمت بسیار بیشتری فروخت. همچنین، ساتوشیهای بیت کوین براساس زمان و بلاک ایجادشده به دستههای مختلفی تقسیم میشوند.”
تیم توسعه پروتکل اردینالز، ساتوشیها را به شش دسته زیر تقسیم کرده است:
- دسته اول Common که شامل تمام ساتوشیهای یک بلاک بهجز ساتوشی اول است.
- دسته دوم Uncommon که شامل اولین ساتوشی هر بلاک است.
- دسته سوم Rare که شامل اولین ساتوشی هر دوره تنظیم سختی شبکه است.
- دسته چهارم Epic که شامل اولین ساتوشی هر دوره هاوینگ شبکه است.
- دسته پنجم Legendary که شامل اولین ساتوشی هر چرخه است. چرخه به زمانی گفته میشود که شبکه بیت کوین همزمان هاوینگ و تنظیم سختی شبکه را تجربه میکند و این رویداد در هر شش هاوینگ رخ میدهد که تقریباً ۲۴ سال طول میکشد.
- دسته ششم و آخر Mythic که شامل اولین ساتوشی بلاک جنسیس است. این ساتوشی کمیابترین و ارزشمندترین ساتوشی است و تنها ساتوشی ناکاموتو به آن دسترسی دارد.”
“در حال حاضر، هر 25.6 بیت کوینی که استخراج میشود، یک ساتوشی Uncommon را بهدست میآورد که کمیابی این ساتوشی و دستههای بعدی از آن را بهخوبی نشان میدهد. با توجه به موفقیت و شهرت پروتکل اردینالز، در آینده ارزش این ساتوشیها میتواند بسیار بالا برود. بنابراین، ارزش ذاتی ساتوشیها یکی از تفاوتهای مهم بین آنها و NFTهاست.”
“اگر شما هم به خرید و ساخت ساتوشی با ارزش و اینسکریپشن علاقهمند هستید، میتوانید با استفاده از پلتفرمهای متنوع بازار NFT بهراحتی بیت کوین خود را به صورت NFT ساخته و خریداری کنید.”
“در ادامه، آموزش ساخت NFT بیت کوین با یکی از پلتفرمهای بازار NFT را توضیح خواهیم داد.
- قبل از شروع، مطمئن شوید که مقداری بیت کوین در دسترس دارید تا بتوانید هزینههای ایجاد اینسکریپشن خود را پرداخت کنید.
- کیف پول مورد نظر شما باید توانایی ارسال ارز به آدرسهای تپروت (Taproot) را داشته باشد. گاردا والت (Guarda Wallet) و تراست والت (Trust Wallet) دو نمونه از کیف پولهایی هستند که از این تراکنشها پشتیبانی میکنند.”
- “سپس باید یک پلتفرم برای ساخت NFT بیت کوین خود انتخاب کنید. وبسایت io میتواند انتخاب مناسبی برای شما باشد؛ چرا که کار با آن بسیار آسان است.
- پس از ورود به این وبسایت، کافی است نوع NFT و نرخ کارمزد ساخت آن را مشخص و سپس آدرس کیف پول خود را برای دریافت اینسکریپشن ثبت کنید. توجه داشته باشید که این آدرس باید آدرس تپروت یا دیگر آدرسهای پشتیبان اردینالز باشد.
- براساس میزان کارمزدی که پرداخت کردهاید، ساخت NFT شما ممکن است از چند دقیقه تا چند روز طول بکشد. در این زمان، لینکی در اختیار شما قرار میگیرد که با استفاده از آن میتوانید این روند را دنبال کنید. در پایان مراحل، میتوانید اینسکریپشنی که ساختهاید را در وبسایت اردینالز مشاهده کنید.”
“با عرضه پروتکل اردینالز، مزایا و معایب این پروتکل به موضوعی داغ در میان طرفداران بیت کوین تبدیل شده است. در ادامه، به برخی از مزایا و معایب اردینالز برای بیت کوین اشاره خواهیم کرد.”
“هر چند برخی کارشناسان و فعالان بازار معتقدند که بیت کوین باید تنها به عنوان یک روش پرداخت همتا به همتا و غیرمتمرکز باقی بماند، اما طرفداران پروتکل اردینالز باور دارند که این پروتکل، کاربردهای بیت کوین را گسترش میدهد و در نتیجه، تعداد کاربران و پذیرش بیت کوین در سطح جهان رشد میکند.”
“همچنین، اینسکریپشنهای اردینالز در زنجیره اصلی بیت کوین ذخیره میشوند و از امنیت بسیار بیشتری نسبت به برخی پروژههای NFT فعال در دیگر شبکههای بلاکچینی بهرهمند هستند. با توجه به فعالیت اینسکریپشنها در بلاکچین بیت کوین، هزینه استفاده و کارمزد انتقال آنها نیز کاهش پیدا کرده است.
شبکه بیت کوین در مقایسه با شبکه اتریوم و برنامههایی مانند یونی سواپ، هزینههای تراکنش و کارمزد کمتری دارد و ساخت NFT با اردینالز ارزانتر است. این مسئله یکی از مزایای اصلی اردینالز است و باعث میشود خدمات آن در دسترس بیشتری از کاربران باشد.”
“با وجود مزایای اردینالز، مخالفتهایی نیز با این پروتکل وجود دارد. یکی از دلایل اصلی این مخالفتها، افزایش بار پردازش بیت کوین است.
بلاکچین بیت کوین محدودیتهایی در مقیاسپذیری دارد و از قابلیت مقیاسپذیری مناسبی برخوردار نیست. به همین دلیل، برخی از حامیان بیت کوین مانند آدام بک، مدیرعامل بلاک استریم، نگرانیهای خود را درباره فعالیت پروتکل اردینالز بیان کردهاند.”
“به عقیده مخالفان، اردینالز میتواند مانند اسپم و هرزنامه در بلاکچین بیت کوین عمل کند و به افزایش هزینههای استفاده از شبکه منجر شود. امروزه، حتی برخی توسعهدهندگان بیت کوین مانند لوک دشیر، خواستار توقف تراکنشهای اردینالز شدهاند.
این خواسته، حاشیههای خود را داشته و جامعه بیت کوین این حرکات را تلاشی برای اعمال کنترل و سانسور در شبکه بلاکچین میدانند که در تضاد با ارزشهای اصلی بیت کوین است.”
“منتقدان معتقدند که فضای بلاکچین ارزشمند بیت کوین نباید با اطلاعات بیارزشی مانند تصاویر JPG پر شود و از این فضا برای اهداف اصلی بیت کوین، یعنی انتقال ارزش و معاملات دیجیتال، استفاده کرد.
در نهایت، بسیاری از افراد این پروتکل را برای بیت کوین مفید میدانند و عرضه مجموعههای متنوعی در شبکه بیت کوین را شاهد هستیم، بنابراین مهم نیست که آیا ما از اردینالز حمایت میکنیم یا مخالف آن هستیم.”
مهمترین NFTهای اردینالز
با استفاده از پروتکل اردینالز، بسیاری از مجموعههای قدیمی NFT به بلاکچین بیت کوین اضافه شدهاند که میتوانند گزینههای سرمایهگذاری جذابی باشند. در ادامه، برخی از مجموعههای محبوب و مهم اردینالز آورده شده است.”
“اوردینال پانکس (Ordinal Punks) از جمله مجموعههایی است که در روزهای اولیه ظهور اردینالز موفق شد توجهات بسیاری را به خود جلب کند. این مجموعه شامل ۱۰۰ توکن غیرقابل تعویض بیت کوین است که در بلوک ۶۵۰ اینشینت زنجیره بیت کوین ایجاد شدهاند.”
“جادوگران تپروت (Taproot Wizards)
یکی از مجموعههای شناختهشده اردینالز است که بزرگترین بلاک و تراکنش تاریخ بیت کوین با حجم خیرهکننده ۴ مگابایت را نیز ثبت کرده است. ضرب این مجموعه از اینشینت ۶۵۲ آغاز شده است.”
“مجموعه NFT محبوب اتریومی با نام OnChainMonkey نیز به اردینال بیت کوین راه پیدا کرده است. تیم مجموعه OCM دههزار اردینالز را در یک اینشینت قرار دادهاند که آن را به یکی از اولین مجموعههای دههزار تایی بیت کوین تبدیل میکند. جالب است بدانید اندازه این اینشینت فقط بیست هزار بایت است.”
“TwelveFold
یکی دیگر از مجموعههای محبوب بلاکچین بیت کوین است که توسط یوگا لبز راهاندازی شده است. این مجموعه شامل ۳۰۰ قطعه است که تمام آنها توسط تیم هنری یوگا لبز ساخته شده است.”
“Degods
یکی از محبوبترین مجموعههای NFT بیت کوین است که هماکنون یکی از بیشترین حجم معاملات را از خود به جای گذاشته است. این مجموعه فعالیت خود را از شبکه سولانا (Solana) آغاز کرد و شامل ۵۵۳ قطعه است.
مجموعههایی که در این متن ذکر شدهاند، تنها نمونههایی از مجموعههای محبوب بیت کوین هستند؛ بنابراین، پیشنهاد میکنیم که در صورت علاقه به سرمایهگذاری و خرید اینینسکریپشنها، خودتان به اندازه کافی تحقیق و بررسی کنید.”
“سؤالات متداول:
1- نقش اردینالز در آینده بیت کوین چیست؟
2- آیا اردینالز برای شبکه بیت کوین مفید است یا مضر؟
پاسخ:
1- پروتکل اردینالز میتواند کاربردهای بیت کوین را گسترش دهد و به افزایش تراکنشها و کاربران این ارز دیجیتال در آینده منجر شود.
2- اردینالز طرفداران و مخالفان خود را دارد. از جمله مزایای اردینالز میتوان به امکان رقابت بیت کوین با سایر شبکههای جدیدتر اشاره کرد. افزایش بار شبکه و افزایش کارمزدها را هم میتوان از معایب آن دانست.”
نظرات کاربران